Dr. Ümmühan Tibet :“Zeytinyağı Pahalı Değil, Değerli Bir Üründür”
Akhisar Dostlar Meclisi’nin bu sezonki ikinci konuğu, Türkiye’de zeytinyağı denince ilk akla gelen isimlerden biri olan Dr. Ümmühan Tibet oldu. Park Kulüp binasında düzenlenen programda Tibet, zeytinyağının biyolojisinden üretim tekniklerine, pazarlamadan markalaşmaya kadar geniş bir yelpazede bilgi paylaşımında bulundu.
Programın açılışında konuşan Dostlar Meclisi temsilcilerinden Serbest Mali Müşavir Hüsnü Erer, Akhisar’ın zeytin ve zeytinyağı üretiminde Türkiye’nin en önemli merkezlerinden biri olduğunu hatırlatarak, “Bu bereketli toprakların geleceğini doğru bilgiyle şekillendirmek istiyoruz” dedi.
Zeytinyağının Biyolojisinden Rafine Sürecine Kadar Her Şey Konuşuldu
Ümmühan Tibet sunumunda zeytinyağının tarihçesine değinerek, “Zeytinyağı vatandaşlara bir ışık olmuş. Lamba yağı olarak kullanılmış, doktorlar tarafından ilaç olarak görülmüş. Annelerimiz çocukken yaralarımızı zeytinyağıyla ovarlardı. Bugün biliyoruz ki bu işlemin bilimsel bir temeli var; içerdiği polifenoller sayesinde zeytinyağının antienflamatuvar ve analjezik etkileri bulunuyor” ifadelerini kullandı.
Tibet, zeytinin sadece bir meyve değil, aynı zamanda bir kültür ve yaşam biçimi olduğuna dikkat çekerek, “Zeytin bizim için hem ekonomik hem de biyolojik bir hazine. Yeter ki biz onu doğaya zarar vermeden, kimyasallardan uzak işleyelim,” dedi.
Türkiye 310 Bin Ton Zeytinyağı Üretimiyle Dünyada 2. Sırada
Tibet konuşmasında dünya zeytinyağı üretim verilerine de yer verdi. Tarım Bakanlığı’nın güncel verilerine göre Türkiye’nin bu yıl 310 bin ton zeytinyağı ve 740 bin ton sofralık zeytin üretimi gerçekleştirmesinin beklendiğini belirtti.
İspanya’nın hâlâ dünyanın en büyük üreticisi olduğunu söyleyen Tibet, “İspanya bambaşka bir evrende. İtalya’nın üretimi son yıllarda 800 binden 300 bin tona düştü. Yunanistan’ın bu yıl düşük üretim yılı. Tunus bizimle başa baş, Türkiye olarak ise İspanya’nın ardından ikinci sırada yer almamız öngörülüyor,” dedi.
Manisa’nın 25 milyon zeytin ağacıyla Türkiye’nin zirvesine yerleştiğini hatırlatan Tibet, “Bu sayının 11 milyonu yalnızca Akhisar’da. Akhisar artık sadece zeytinle değil, kaliteyle de anılıyor,” sözleriyle Akhisar’ın önemine dikkat çekti.
“Her Zeytin Çeşidi Kaliteli Yağ Verebilir, Özen Gösterirsek”
Zeytin çeşitliliğine değinen Ümmühan Tibet, Trilye zeytininin Türkiye’nin toplam zeytin varlığının %48’ine sahip olduğunu belirtti. “Gemlik çeşidi sofralık olarak çok lezzetli ve küçük çekirdeklidir. Hiçbir zeytin çeşidi kötü yağ vermez, yağı bozan bizleriz. Özen gösterirsek her çeşitten kaliteli zeytinyağı elde edebiliriz,” dedi.
Tibet ayrıca, doğru hasat zamanı, gübreleme ve bakımın yağ kalitesine doğrudan etki ettiğini vurguladı. Polifenol miktarının yağın kalitesini belirleyen en önemli parametrelerden biri olduğunu, acılık ve yakıcılıkla polifenol zenginliği arasında güçlü bir bağ bulunduğunu belirtti.
“Zeytinyağında Kalite: Asitlik, Peroksit ve Etil Ester Değerleri Belirleyici”
Zeytinyağının kalite parametrelerine de ayrıntılı şekilde değinen Tibet, serbest yağ asitliği, peroksit, özgül absorbans ve etil ester değerlerinin önemini anlattı:
“Naturel sızma zeytinyağında asitlik 0.8’i geçmemeli, peroksit değeri 20’nin altında, özgül absorbans 0.22’nin altında olmalı. Etil esteri 35’in altında olduğunda o yağ gerçek bir natürel sızmadır. Bu değerler aşıldığında yağın fermente veya tağşişli olduğu anlaşılır.”
Depolama koşullarına da değinen Tibet, “Zeytinyağı hava, ışık ve suyu sevmez. Bu unsurlardan uzak tutulmalı, aksi takdirde yağ okside olur ve kalitesini kaybeder,” uyarısında bulundu.
Zeytinyağında Türkiye’nin En Büyük Sorunu: Stoklama ve Pazarlama
Tuncay Bilen’in yönelttiği “Sistematik bir eksikliğimiz mi var?” sorusuna Tibet, şu yanıtı verdi:
“Evet, sistem olarak bir eksikliğimiz var. Tarım Bakanlığı ve TÜBİTAK iş birliğiyle Türk zeytinyağının markalaşma ve pazarlama yol haritasını içeren bir rapor hazırladık, ancak uygulamaya geçilmedi. Zeytinyağı çok değerli bir ürün; bir tanker zeytinyağı neredeyse bir daire fiyatına eşdeğer. Bu alana yatırım yapılmazsa üretici para kazanamaz.”
Tibet, üretici odaklı sürdürülebilir bir model kurulması gerektiğini vurgulayarak, “Üreticinin yıl boyu ürününü koruyabileceği lisanslı depolama sistemleri kurmak zorundayız. Ticarette süreklilik esastır; bir yıl var bir yıl yok üretim üreticiye büyük zarar verir.” dedi.
“Akhisar Kendi Zeytin Türünü Korumalı”
Akhisar’ın tek yeminli mali müşaviri Sedat Tetiker, yöreye özgü “Uslu zeytini”nin neden terk edildiğini sordu. Tibet bu soruya, “Uslu zeytini aslında çok değerli. Çiğ bile yenebilir fakat su oranı yüksek, raf ömrü kısa. Ekonomik olarak üreticiyi cezbetmediği için tercih edilmiyor. Ancak farklı çeşitlerin bir arada olması verimi artırır, bu yüzden eski geleneklere dönmemiz gerekiyor.” yanıtını verdi.
Toprağın Gücü: “Yeşil Gübreleme Zeytin Kalitesini Artırır”
Öğretmen Süleyman Kollu’nun yeşil gübreleme hakkındaki sorusuna Tibet şu şekilde yanıt verdi:
“Ülkemizin en büyük problemi topraklarımızın organik madde bakımından fakir olması. Yeşil ziraatla bunu güçlendirmeliyiz. Eskiden zeytinliklerde bakla yetiştirilirdi, bu toprak beslenmesine katkı sağlardı. Ne kadar zengin toprak, o kadar kaliteli zeytin demektir.”
“Zeytinyağı Pahalı Değil, Değerli Bir Üründür”
Programın son bölümünde kooperatifçilik ve markalaşma konuları gündeme geldi. Katılımcılardan Yusufoğlu Zeytincilik temsilcisi, üreticilerin birleşerek güçlenmesi gerektiğini dile getirdi. Tibet de bu görüşe katılarak, “Birleşerek büyüme uluslararası pazarlarda markalaşmanın anahtarıdır. Zeytinyağı pahalı değil, değerli bir üründür ve verilen her kuruşu hak eder,” dedi.
Zeytin Ağacı Hediyesi ve Rozet Takdimiyle Sona Erdi
Yoğun katılımla gerçekleşen programın sonunda Akhisar Dostlar Meclisi temsilcileri, değerli katkılarından dolayı Dr. Ümmühan Tibet’e bir zeytin ağacı fidanı ve meclis rozeti takdim etti. Katılımcılar, Akhisar’ın zeytin ve zeytinyağı geleceğine ışık tutan bu verimli buluşmayı uzun süre ayakta alkışladı.
GHA/ S. KOLLU
